Świadczenie rodzicielskie i jego konsekwencje dla wysokości zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego

Nowelizacja przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych wprowadza z dniem 1 stycznia 2016 roku nowy rodzaj świadczenia – świadczenie rodzicielskie. Jest to świadczenie rodzinne z tytułu wychowywania dziecka w wysokości 1000 złotych miesięcznie, które  przysługuje osobom nie posiadającym tytułu do ubezpieczenia chorobowego i tym samym prawa do zasiłku lub uposażenia macierzyńskiego. Dotyczyć będzie np. bezrobotnych, studentów czy osób zatrudnionych w ramach umów cywilno-prawnych np. o dzieło. Okres w jakim będzie można pobierać to świadczenie wynosi 52 tygodnie, a więc czas, w jakim będąc pracownikiem osoba taka mogłaby przebywać na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim. Przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka okres ten wydłuża się odpowiednio. Świadczenie nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym.

Wypłata świadczenia będzie realizowana przez organy właściwe za względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, podobnie jak to ma miejsce w przypadku innych świadczeń rodzinnych (wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast).

Wprowadzenie nowego świadczenie ma również skutki dla osób pobierających zasiłki macierzyńskie w okresie korzystania z urlopów macierzyńskich i rodzicielskich. W związku z nim uległy bowiem zmianie przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Zgodnie z tymi zmianami, jeśli kwota miesięczna zasiłku macierzyńskiego po pomniejszeniu o zaliczkę na podatek dochodowy (netto) będzie niższa niż 1000 złotych, kwota zasiłku będzie podwyższona do wysokości świadczenia rodzicielskiego.  Ponieważ co do zasady podstawa wymiaru zasiłku nie może być niższa niż wynikająca z minimalnego wynagrodzenia, podwyższenie zasiłku będzie dotyczyło np. pracowników pobierających zasiłek macierzyński, którzy byli zatrudnieni na część etatu z podstawą niższą niż minimalne wynagrodzenie lub zleceniobiorców osiągających niewielkie przychody z tytułu wykonywania zlecenia. Jednocześnie dochody przysługujące za okres pobierana zasiłku macierzyńskiego (np. składniki wynagrodzenia  lub wynagrodzenie w przypadku łączenia pracy z urlopem rodzicielskim) nie mają wpływu na podwyższenie zasiłku macierzyńskiego.

W ten sposób wszystkim osobom (rodzicom) opiekującym się małymi dziećmi zostało zagwarantowane otrzymywanie świadczeń z tego tytułu w wysokości nie niższej niż 1000 złotych miesięcznie.

Podmiotem zobowiązanym do wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego jest płatnik zasiłku macierzyńskiego (pracodawca/zleceniodawca lub ZUS), od świadczeniobiorcy nie jest wymagany żaden wniosek, jedynie oświadczenie, czy zasiłek macierzyński otrzymuje z jednego czy więcej niż jednego tytułu (np. u dwóch lub większej liczby pracodawców). Podobnie jak świadczenie rodzicielskie, podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Autor: Agnieszka Wachowicz