Na roczne rozliczenia podatkowe osób fizycznych zostało niewiele czasu

Podatnikiem jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód zgodnie z ustawą, z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Nieograniczony obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej które:

1) posiadały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2) przebywały  na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Rozliczenie podatkowe składają osoby fizyczne indywidualnie lub zgodnie z art. 6 ust. 2 i 3 ustawy, mogą się opodatkować łącznie małżonkowie, gdy wystąpią oni z wnioskiem o łączne opodatkowanie ich dochodów na określonych zasadach. Aby małżonkowie mogli skorzystać z łącznego opodatkowania, wspólnota majątkowa musi trwać przez cały rok podatkowy (nowożeńcy skorzystają z tej formy dopiero po pierwszej rocznicy ślubu). Możliwe jest łączne opodatkowanie małżonków także po śmierci jednego z nich. Natomiast tracą to prawo rozwodnicy i małżonkowie pozostający w separacji prawnej. Nie mogą rozliczać się w ten sposób małżeństwa, które zawarły intercyzę majątkową. Nie mogą również skorzystać z łącznego opodatkowania małżonkowie w przypadku gdy chociażby do jednego z nich miały zastosowanie, przepisy art. 30 c ustawy (19% podatek płacony przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą albo działy specjalne produkcji rolnej, gdy dochody ustalają na podstawie prowadzonych ksiąg) lub przepisy ustawy o podatku tonażowym albo przepisy ustawy ryczałtowej.

Podstawą opodatkowania są przychody osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska) w szczególności uważa się przychody z:

-        pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

-        działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

-        działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

-        ze sprzedaży nieruchomości położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W celu określenia dochodu, przychody pomniejsza się o koszty podatkowe:

1)     ze stosunku pracy (tzw. koszty pracownicze) określa się w zależności od ilości zawartych umów o pracę i miejsca zatrudnienia (w miejscu zamieszkania lub poza nim) - art. 22 ust. 2 ustawy.

Pracownik

Kwota miesięczna (zł)

Kwota roczna (zł)

z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej

111,25

nie więcej niż

1.335,00

równocześnie z więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej

z każdego z tych stosunków

łącznie nie więcej niż

111,25

2.002,05

z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania pracownika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a pracownik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę

139,06

łącznie nie więcej niż

1.668,72

równocześnie z więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania pracownika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a pracownik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę

z każdego z tych stosunków

łącznie nie więcej niż

139,06

2.502,56

 

2)     dla twórców - 50% zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów

Lp.

Tytuł przychodów uzyskiwanych przez twórcę

Roczny limit 50% kosztów uzyskania przychodów.

1

zapłata twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego

42.764 zł

2

opłata licencyjna za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymana w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną

3

korzystanie przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami

 

Podatnik ma prawo do odliczenia (w zeznaniu rocznym) kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli posiada dowody, że koszty te były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej, określonej w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updof, bądź limitu określonego przez ustawodawcę w kwocie 42.764 zł.

3)     w działalności gospodarczej uwzględnia się również koszty służące zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów. Zaliczeniu do kosztów podatkowych podlegają więc różnego rodzaju ogólne wydatki związane z funkcjonowaniem firmy, takie, które jedynie pośrednio związane są z osiąganymi przez podatnika przychodami.

Zgodnie z ustawą podatnicy mogą obliczać podatek:

-         zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy - według skali podatkowej

 

Podstawa obliczenia podatku
w złotych

Podatek wynosi

Ponad

do

 


85 528


18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr 1)


85 528

 


14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

 

-        19% podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej (wybór tego sposobu opodatkowania następuje poprzez pisemne oświadczenie złożone przez podatnika; dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) – art. 30c ustawy,

-        w formie ryczałtu od dochodów (przychodów), określonych w art. 29, 30 i 30a ustawy, których nie łączy się z dochodami z innych źródeł,

-        19% podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych, przykładowo z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych (dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) – art. 30b ustawy,

-        19% podatek od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit.a)-c) ustawy,

-        19% podatek od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej uzyskanych przez podatnika mającego miejsce zamieszkania na terytorium RP - art. 30f ust. 1 ustawy.

 

Po zakończeniu roku podatkowego zgodnie z art. 45-ustawy w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego, podatnicy podatku dochodowego są obowiązani złożyć zeznania podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty). Podatnicy są obowiązani wpłacić należny podatek lub różnicę pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą wpłaconych zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników. Podatnicy w zależności od źródeł uzyskanych przychodów, składają zeznania:

-        PIT-36 –  składany przez podatników, którzy uzyskali przychody (dochody) opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej i nie wypełniają zeznania PIT-37. Formularz ten przede wszystkim składają podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej, a także podatnicy, którzy uzyskali dochody z zagranicy,

-        PIT-36L – składany przez podatników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Formularz ten jest przeznaczony wyłącznie dla podatników rozliczających się indywidualnie,

-        PIT-37 – składany przez podatników, którzy uzyskali przychody, opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, wyłącznie ze źródeł położonych na terytorium RP, za pośrednictwem płatników, i nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Obowiązek złożenia zeznania nie dotyczy podatników, którym rocznego obliczenia podatku dokonał płatnik,

-        PIT-38 – składany przez podatników, którzy uzyskali przychody opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30b ustawy (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych),

-        PIT-39 – składany przez podatników, którzy uzyskali dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w roku podatkowym, opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30e ustawy oraz zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

Podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, chyba że właściwy organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. W razie niezłożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu, organ wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania w podatku dochodowym.

 

Opracowanie: Jolanta Romanowicz