Aktywa trwałe w bilansie jednostki gospodarczej

Aktywa trwałe czyli majątek trwały cechuje długi czas funkcjonowania w  jednostce gospodarczej. Okres ten jest dłuższy niż jeden rok. Aktywa trwałe w bilansie jednostki gospodarczej prezentuje się w pozycji  A.

Aktywa trwałe w bilansie sklasyfikowane są w następujące grupy:

       I.            Wartości niematerialne i prawne,

      II.            Rzeczowe aktywa trwałe,

     III.            Należności długoterminowe,

     IV.            Inwestycje długoterminowe,

     V.            Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

I.  Wartości niematerialne i prawne są zdefiniowane w artykule 3 ust.1 pkt 14 ustawy o rachunkowości,  jako nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych,  prawa majątkowe:

  • przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,
  • przeznaczone do używania na potrzeby jednostki,

a w szczególności:

  • autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
  • prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
  • know-how.

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania na podstawie umowy:

  • najmu,
  • dzierżawy,
  • leasingu,

wartości niematerialne i prawne zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi artykule 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości.

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również:

  • nabytą wartość firmy,
  • koszty zakończonych prac rozwojowych.

W Bilansie Wartości niematerialne i prawne prezentuje się w pozycji  A.I. Wartości niematerialne i prawne.

II.  Rzeczowy aktywa trwałe czyli majątek trwały to:

  1. środki trwałe,
  2. środki trwałe w budowie.

Środki trwałe, zdefiniowane w artykule 3 ust.1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, to  rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi:

  • o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,
  • kompletne,
  • zdatne do użytku,
  • przeznaczone na potrzeby jednostki.

Do środków trwałych zalicza się do nich w szczególności:

  • nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
  • maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
  • ulepszenia w obcych środkach trwałych,
  • inwentarz żywy.

Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy:

  • najmu,
  • dzierżawy,
  • leasingu

 zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi artykule 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości.

Środki trwałe w budowie wg artykułu 3 ust.1 pkt 16 ustawy o rachunkowości, to zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich:

  • budowy,
  • montażu,
  • ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

W Bilansie rzeczowe aktywa trwałe prezentuje się w pozycji  A.II. Rzeczowe aktywa trwałe

III.  Należności długoterminowe, to należności, które stają się wymagalne w okresie dłuższym niż rok od dnia bilansowego.

W Bilansie  Należności długoterminowe, prezentuje się w pozycji  A.III  Należności długoterminowe.

W pozycji Należności długoterminowe nie prezentuje się Należności długoterminowych z tytułu dostaw i usług.

Należności długoterminowe z tytułu dostaw i usługwykazuje się w  pozycji B.II  Należności krótkoterminowe.

IV.  Inwestycje długoterminowe wg artykułu 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości to:  aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z:

  • przyrostu wartości tych aktywów,
  • uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach),
  • innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej.

Inwestycje długoterminowe w szczególności to:

  • aktywa finansowe,
  • nieruchomości,
  • wartości niematerialne i prawne,

które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia korzyści w długim okresie czasu.

W Bilansie inwestycje długoterminowe , czyli te inwestycje które będą w posiadaniu jednostki przez okres dłuższy niż jeden rok, prezentuje się w pozycji  A.IV  Inwestycje długoterminowe.

V.  Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

Rozliczenia międzyokresowesą zdefiniowane  artykułu 39 ust.1 ustawy o rachunkowości:

  • Jednostki gospodarcze dokonują rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych.

Rozliczenia międzyokresowe w sprawozdaniach finansowych są skutkiem zastosowania zasady współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów czyli jednej z nadrzędnych zasad rachunkowości opisanej w ustawie w artykule 6 ust 2.

Okres rozliczania długoterminowych czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów trwa dłużej niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

W Bilansie długoterminowe czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów prezentuje się w pozycji  A.V  Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

 

Autor: Bożena Jakóbczyk