Monitorowanie pracy pracowników a ochrona ich prawa do prywatności

Kodeks pracy w Art. 100. par 2 wyraźnie wskazuje, że pracownik jest obowiązany w szczególności przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy. W czasie tym zobowiązany jest świadczyć pracę na rzecz pracodawcy oraz dbać o jego mienie. W ostatnim czasie, wraz z wejściem  nowych technologii dochodzi do licznych patologii, gdzie pracownicy wykorzystują mienie pracodawcy do celów prywatnych, załatwiają swoje sprawy prywatne w godzinach pracy, „marnują” czas na surfowanie po Internecie lub rozmowach telefonicznych czy też na forach społecznościowych.

Korzystanie ze sprzętu służbowego  do celów prywatnych jest bardzo częstą praktyką stosowaną przez pracowników. Nagminne  jest kserowanie prywatnych książek na sprzęcie służbowym, korzystanie z telefonu służbowego do celów prywatnych, czy też wykorzystywanie służbowego samochodu do prywatnych wyjazdów. Wszystkie te działania pracowników narażają pracodawcę na straty, w związku z czym pracodawca w obronie własnych interesów może podjąć działania dyscyplinujące pracowników.  Już w 2007 roku Sąd Najwyższy swoim wyrokiem ( wyr. SN z 15 maja 1997 r., I PKN 93/97, OSNAP 1998, NR 7, poz. 208) orzekł, iż wykorzystywanie telefonu służbowego w celu udziału w grach towarzyskich, narażające pracodawcę na znaczną szkodę może być uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Także użytkowanie bez wiedzy pracodawcy sprzętu z jego zakładu pracy, może być potraktowane jako podstawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (wyr. SN z 24 lutego 1998 r., I PKN 547/97, OSNAP 1999, nr 4, poz. 119).

Cyberlenistwo (ang. Cyberslacking)  internetowe polegające na wykorzystaniu urządzeń elektronicznych i łącza internetowego dostępnych w miejscu i czasie pracy do celów prywatnych jest bolączką pracodawców. Pracownicy w czasie pracy sprawdzają osobistą skrzynkę pocztową, biorą udział w aukcjach i zakupach, przeglądają portale informacyjne oraz społecznościowe, oglądają filmy i grają w  gry.  Korzystanie z Internetu w miejscu pracy powoduje znaczny spadek efektywności pracowników a tym samym straty dla firmy.

Jakie działania może podjąć pracodawca w obronie własnych interesów? Jak kontrolować pracowników aby sprawdzić czy wykorzystują czas pracy na świadczenie pracy dla pracodawcy?

Orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 12 stycznia 2016 r. w sprawie Bărbulescu przeciwko Rumunii (61496/08) potwierdza przyznanie prawa pracodawcy do zaglądania w treść prywatnych wiadomości e-mail pracowników, ale przed uprzednim poinformowaniu go o zakazie korzystania ze służbowej skrzynki pocztowej w celach prywatnych.

Przede wszystkim pracodawca powinien znać granicę  jak daleko może posunąć się w monitorowaniu pracy swoich pracowników nie naruszając jednocześnie prawa do poszanowania ich życia prywatnego. W regulaminie pracy powinien zapisać czy korzystanie ze sprzętu służbowego jest dozwolone, określić zasadę i cel monitorowania oraz uzyskać pisemne potwierdzenie zapoznanie się pracownika z tym zapisem w Regulaminie Pracy.

Skutecznym sposobem jest również założenie filtrów blokujących dostęp do stron www, for społecznościowych czy prywatną pocztę elektroniczną. 

 

Śledź wpisy na naszym blogu, już wkrótce kolejne ciekawe treści. Polecamy rónież: Zintegrowany kurs specjalistów ds. kadr i płac - od podstaw do specjalisty

Autor: Iwona Wołkiewicz - wykładowca na kursach organizowanych przez Akademię Prawa Pracy i Rachunkowości CEDOZ.