Szczególna ochrona dla członków najbliższej rodziny korzystających z uprawnień rodzicielskich.

Od 7 września 2019 roku członkowie najbliższej rodziny matki dziecka otrzymali  szczególne uprawnienia w przypadku nieuzasadnionego i niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę. Kim jest najbliższa rodzina matki dziecka? Kodeks pracy nie precyzuje tego pojęcia. Możemy opierać się tylko na stanowisku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które podaje następującą definicję:

 „przez najbliższego członka rodziny należałoby zatem rozumieć osobę, która pozostaje z matką dziecka w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa, a także małżeństwa.” Dla matki dziecka pokrewieństwem będą rodzice, dziadkowie i rodzeństwo a powinowatymi będą np. jej teściowie, a także dziadkowie i rodzeństwo męża, przy czym powinowactwo nie ustaje w razie śmierci męża matki dziecka”.

Okoliczności uzasadniające udzielenie pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny, urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego.

• gdy matka dziecka, będąca pracownicą albo ubezpieczoną, przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym i ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem;
• gdy matka dziecka, legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji;
• zgonu matki dziecka; - porzucenia dziecka przez matkę.

Inny członek najbliższej rodziny, korzystający  z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego uzyskał szczególną ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy:

• w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, jeżeli pracownik podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy – w przypadku gdy umowę o pracę rozwiązano z ww. pracownikiem w okresie korzystania przez niego z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego – wynagrodzenie przysługiwać mu będzie za cały czas pozostawania bez pracy
• jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony, pracownikowi będzie przysługiwać odszkodowanie oraz roszczenie o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach
• w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli pracownik podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy – w przypadku gdy umowę o pracę rozwiązano z ww. pracownikiem w okresie korzystania przez niego z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, wynagrodzenie przysługiwać mu będzie za cały czas pozostawania bez pracy;
• nakłada na pracodawcę obowiązek udzielenia ww. pracownikowi, na jego wniosek, urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub urlopie rodzicielskim;
• przepisy zakazują pracodawcy wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę w okresie korzystania przez ww. pracownika z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jego winy.

 

Polecamy kurs: Zintegrowany kurs specjalistów ds. kadr i płac - od podstaw do specjalisty oraz szkolenie: Świadczenia pieniężne z tytułu choroby i macierzyństwa (warsztaty praktyczne)

Autor: Iwona Wołkiewicz - wykładowca na kursach organizowanych przez Akademię Prawa Pracy i Rachunkowości CEDOZ