Nowelizacja Ordynacji podatkowej - korekta deklaracji podatkowej bez uzasadnienia.

Główne założenia opublikowanej 20 października 2015 r. nowelizacji Ordynacji podatkowej to uproszczenie i racjonalizacja procedur podatkowych oraz uszczelnienie systemu poboru podatków. Wprowadzone zmiany podyktowane były potrzebą rozwiązania praktycznych problemów związanych z dynamicznie zmieniającym się otoczeniem prawnym. Aktualna nowelizacja jest jedną z najbardziej obszernych zmian tej ustawy w ostatnich latach.

Wprowadzone regulacje mają różnorodny charakter. Można podzielić je na korzystne i niekorzystne (mają ułatwić pracę organom podatkowym) z punktu widzenia podatników. Zmiany korzystne, to wzmocnienie pozycji podatnika w kontaktach z organami podatkowymi, zniesienie obciążeń biurokratycznych. Taki cel mają regulacje znoszące konieczność składania uzasadnienia do korekty deklaracji, zmniejszenia wysokości obniżonej stawki odsetek za zwłokę do wysokości 50 proc. stawki podstawowej, zmiany w zakresie właściwości miejscowej, regulacje dotyczące pełnomocnictw, w tym wprowadzenia pełnomocnika ogólnego, usprawnienie procedur podatkowych poprzez wdrożenie technik informatycznych oraz unowocześnienie zasad doręczania pism.

Drugi obszar to regulacje, które powinny zwiększyć wpływy do budżetu państwa, poprawić efektywność postępowania podatkowego i kontroli podatkowej. Temu służą regulacje dotyczące możliwości pozyskania przez organy podatkowe określonych dokumentów w formie elektronicznej, nowa zasada metody szacowania dochodów, wprowadzenie nowej podwyższonej stawki odsetek za zwłokę dla płatników podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, dostępu do danych objętych tajemnicą bankową, składania oświadczeń majątkowych, tłumaczenia dokumentów obcojęzycznych na język polski, rozszerzenia przypadków zastosowania kar porządkowych.

Oprócz powyższych dwóch grup regulacji, nowelizacja wprowadza również takie, które mają charakter doprecyzowujący dotychczasowe przepisy, usuwając wątpliwości redakcyjne. Dotyczą one m.in. możliwości składania tzw. wspólnych wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych, uprzednich porozumień cenowych oraz w określonym zakresie zastawu skarbowego.

W kolejnych wydaniach newslettera będziemy omawiali poszczególne zmiany wprowadzone do Ordynacji podatkowej. W tym numerze zajmiemy się regulacją dotyczącą zniesienia konieczności składania uzasadnienia do korekty deklaracji.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi, podatnik powinien niezwłocznie skorygować wszelkie błędy w rozliczeniach podatkowych. Dotyczy to w szczególności przypadków, w których wskutek błędu czy pomyłki podatnik zaniżył kwotę zobowiązania podatkowego, bądź w przypadku podatku VAT zawyżył kwotę zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Do końca 2015 roku skorygowanie deklaracji przez podatnika następowało poprzez złożenie deklaracji korygującej wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Podatnik w uzasadnieniu musiał wyjaśnić, dlaczego w deklaracji pierwotnej znalazły się błędy. Stanowił o tym art. 81 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

W przepisach podatkowych nie został określony urzędowy wzór pisma wskazującego przyczyny złożenia korekty, jednak wiele organów podatkowych stosowało w tym przypadku formularz ORD-ZU.

Pisemne uzasadnienie przyczyn korekty miało bardzo duże znaczenie. To właśnie uzasadnienie decydowało o tym, czy deklaracja korygująca była złożona prawnie skutecznie.

Nowością w nowelizacji Ordynacji podatkowej jest brak konieczności złożenia uzasadnienia
do korekty deklaracji. Od 1 stycznia 2016 r. skorygowanie deklaracji będzie następować jedynie poprzez złożenie deklaracji korygującej. Część  dotycząca pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty została z przepisów usunięta.

W związku z likwidacją obowiązku składania pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty, zostały dostosowane przepisy w Kodeksie karnym skarbowym w art. 16a. Wskazuje on, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe ten, kto złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji, w rozumieniu przepisów ustawy Ordynacja podatkowa i w całości uiścił należność publicznoprawną.

Podatnicy, którzy skorygują deklarację w ciągu 6 miesięcy, a złożona korekta wskazuje na dopłatę podatku wraz z należnymi odsetkami, są uprawnieni do zastosowania obniżonych odsetek podatkowych w wysokości 50 proc. stawki podstawowej (do końca 2015 r. obniżona stawka odsetek wynosiła 75 proc.) zgodnie z  art. 56a–56c Ordynacji Podatkowej.

Autor: Jolanta Romanowicz