- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Baza wiedzy
- Kategoria: Baza wiedzy / Rachunkowość i podatki
RMK - Termin określający w rachunkowości koszty związane z zawarciem udokumentowanej transakcji w jednym okresie, a dotyczące innego okresu lub wielu okresów.
Jeżeli koszty dotyczą przyszłych okresów sprawozdawczych to jednostki winne dokonywać ewidencji jako rozliczenia międzyokresowe
Przepisy ustawy o rachunkowości nie precyzują szczegółowo zasad ewidencji księgowej rozliczeń międzyokresowej kosztów /art. 39 ust.1 i 2 /. Oznacza to że jednostki same w przyjętej polityce rachunkowości ustalają sposób ich ewidencji. Istotnym staje się jedynie aby nie naruszały one podstawowych zasad rachunkowości jak ostrożności, periodyzacji, oraz współmierności przychodów i kosztów i były rzetelne, jasno przedstawiające sytuację majątkową i finansową, oraz sam wynik finansowy.
Rozliczenia kosztów w czasie polega na:
A. Wyłączeniu z kosztów działalności i gromadzeniu na oddzielnym koncie kwot kosztów dotyczące więcej ni jednego okresu sprawozdawczego, a następnie systematycznym rozliczaniu w następnych okresach których dotyczą.
Są to tak zwane rozliczenia międzyokresowe czynne – przedstawia się je w bilansie po stronie Aktywów. Występują wtedy, kiedy transakcja została zawarta i udokumentowana np. otrzymano fakturę lub inny dokument w danym okresie, a dotyczą także przyszłych okresów. /art.39 ust.1 uor/.
Najczęściej dotyczą: czynszów i dzierżawy, ubezpieczeń majątku, podatku od nieruchomości, prenumerat itp.
Typowe księgowania:
Przy ewidencji kosztów tylko w układzie rodzajowym - „ 4”
1. Poniesione koszty np. faktura
Dt 40 -koszty według rodzajów
Dt 22 - Vat naliczony
Ct 21 - Rozrachunki z dostawcami
2. Ujęcie kosztów do rozliczenia w czasie w przyszłych okresach
Dt 64 - 0 RMK czynne
Ct 490 Rozliczenie kosztów
3. Odpis aktywowanych kosztów przypadających na ten okres
Dt 490 - Rozliczenie kosztów
Ma 64-0 - RKK czynne
Przy ewidencji kosztów tylko według funkcji - „5”
1. Poniesione koszty faktura
Dt 64 -0 - RMK czynne
Dt 22 - Vat naliczony
Ct 21 - Rozrachunki z dostawcami
2. Odpis aktywowanych kosztów przypadających na ten okres
Dt - odpowiednie konto zespołu 5
Ct 64-0 RMK czynne
Ewidencja kosztów w układzie mieszanym
1. Poniesione koszty - faktura
Dt 40 - Koszty rodzajowe
Dt 22 - Vat naliczony
Ct 21 - Rozrachunki z dostawcami
2. Ujęcie kosztów do rozliczenia w czasie
Dt 64 - 0 - RMK czynne
Ct 490 - Rozliczenie kosztów
3. Odpis aktywowanych kosztów na ten okres
Dt - odpowiednie koszty zespołu 5
Ct 64 - 0 - RMK
Przykład 1.
Otrzymano w styczniu fakturę za I kwartał, dotyczącą czynszu za wynajem biura w kwocie 24 000 zł netto. Podatnik jest płatnikiem Vat, koszty prowadzi w układzie mieszanym.
1. Faktura za czynsz
Dt 402 Usługi obce netto 24 000,-
Dt 22 Vat naliczony 23% 5 520,-
_________________________
Ct 210 Rozrachunki z dostawcami 29 520,-
2. Pk Ujęcie kosztów do rozliczenia w czasie
Dt 64- 0 - RMK czynne 24 000,-
Ct 490 - Rozliczenie kosztów 24 000,-
3 Pk odpis aktywowanych kosztów w części przypadającej na I, II, III
Dt 550 - Koszty ogólne zarządu 8 000,-
Ct 64- 0 RMK czynne 8 000,-
Przykład 2:
W listopadzie 2016 firma wykupiła roczną polisę ubezpieczeniową majątku w kwocie 12 000 zł firma prowadzi koszty tylko w układzie rodzajowym „4”
1. Zarachowanie polisy
Dt 409 Pozostałe koszty 12 000,-
Ct 241 Pozostałe rozrachunki - ubezpieczyciel 12 000,-
2. Zarachowanie do rozliczenia w czasie
Dt 64-0 RMK- czynne 12 000,-
Ct 490 Rozliczenie kosztów 12 000,-
3. Zarachowanie w części przypadającej za XI
Dt 490 Rozliczenie kosztów 1 000,-
Ct 64-0 RMK czynne 1 000,-
4. Zarachowanie w części przypadającej za XII
Dt 490 Rozliczenie kosztów 1 000,-
Ct 64-0 RMK - czynne 1 000,-
RMK może być ujmowane raz w roku /najczęściej na koniec roku/, zależy to od przyjętej polityki rachunkowości i oczywiście kwot które podlegają rozliczeniu.
Z podanego przykładu 2 wynika że saldo DT na koncie ” RMK- czynne” na dzień 31.12 wyniesie 10 000 zł. która będzie wykazana w Aktywach Bilansu w pozycji B IV jako krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.
B. Wliczeniu do kosztów bieżącego okresu sprawozdawczego wydatków które nie zostały faktycznie poniesione, ale określona już została kwota np. podpisana umowa na określoną usługę i określona data jej wykonania.
Najczęściej dotyczą one
- przeglądów technicznych i remontów, ale również
- wynikają z obowiązku wykonania przyszłych świadczeń, które jednostka będzie musiała zrealizować np. z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi.
- rezerw na płace urlopowe, odpisy na ZFŚS, wypłaty nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych, odprawy za niewykorzystany urlop itp.
Są to tak zwane rozliczenia międzyokresowe bierne /art.39 ust 2
uor, oraz Krajowy Standard Rachunkowości Nr 6 „ Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe.”
Ewidencja rozliczeń międzyokresowych biernych jest uzależniona od tego, w jakiej formule jednostka księguje koszty tzn. tylko w zespole „4”, tylko w zespole”5”, czy też sposobem mieszanym.
Typowe księgowania:
tylko w układzie rodzajowym „4”
1. Utworzenie rezerwy
Dt 490 Rozliczenie kosztów
Ct 64-1 RMK- bierne
2. Rzeczywiste koszty - faktura
Dt „4” Koszty rodzajowe
Dt 22 Vat naliczony
Ct 21 Rozrachunki z dostawcami
3. Rozwiązanie rezerwy, jak również niewykorzystana część
Dt 64-1 RMK - bierne
Ct 490 Rozliczenie kosztów
tylko według typów działalności „5”
1. Utworzenie rezerwy
Dt „5” koszty
Ct 640-1 RMK- bierne
2. Rzeczywiste koszty - faktura
Dt 64-1 RMK - bierne
Dt 22 Vat naliczony
Ct 21 Rozrachunki z dostawcami
3. Rozwiązanie rezerwy niewykorzystanej
Dt 64 -1 RMK - bierne
Ct „5” Koszty
W układzie mieszanym
1. Utworzenie rezerwy
Dt „ 5” Koszty wg typów
Ct 64-1 RMK bierne
2. Rzeczywisty koszt - faktura
Dt „4” Koszty rodzajowe
Dt 22 Vat naliczony
Ct 21 Rozrachunki z dostawcami
3. Przeniesienie kosztów w układ funkcjonalny
Dt 64-1 RMK- bierne
Ct 490 Rozliczenie kosztów
4. Wyksięgowanie różnic
a/ nadwyżka rezerwy b/ rezerwa mniejsza
Dt 64-1 RMK- bierne Dt „5” koszty
Ct „ 5” Koszty Ct 64-1 RMK - bierne
Przykład 3.
Jednostka prowadząca rozlewnie piwa podpisała we wrześniu umowę na remont linii technologicznej w kwocie 80 000zł netto. Wykonanie usługi zaplanowano na listopad. Koszt remontu zaplanowano rozliczyć w ciągu 4 miesięcy. Firma prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym i funkcjonalnym
1. We wrześniu zrobiono rezerwę na remont
Dt 500 Koszty działalności podstawowej 20 000,-
Ct 640 -1 RMK bierne 20 000,-
2. W październiku zrobiono kolejną rezerwę
Dt 500 Koszty działalności podstawowej 20 000,-
Ct 640 - 1 RMK bierne 20 000,-
3. Fa za przeprowadzony remont
Dt 402 Usługi obce netto 82 000,-
Dt 220 Vat naliczony 23% 18 860,-
Ct 210 Rozrachunki z dostawcami 100 860,-
4. Rozliczenie kosztu rodzajowego
Dt 64-1 RMK czynne 82 000,-
Ct 490 Rozliczenie kosztów 82 000,-
5. Wliczenie kosztów XI i XII po części kosztów
Dt 500 Koszty działalności podstawowej 21 000,-
Ct 64-1 RMK bierne 21 000,-
Uwaga:
Jeżeli na tej linii rozlewane są również inne napoje wówczas remont należy przypisać jako koszt pośredni - wydziałowy.
Rozliczenia międzyokresowe bierne ich ewidencja zależy też od rodzaju kosztów ( szczegóły wytyczone są w art.39 ust.2a uor oraz w paragrafie 2.3 Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 6.
Przykład 4
Spółka zarachowała w koszty grudnia energię elektryczną w kwocie 6 000 zł. do której fakturę otrzymała dopiero na początku lutego następnego roku. Bilans zrobiono 20 stycznia. Spółka prowadzi koszty tylko w układzie rodzajowym.
1. Ujęcie kosztu w grudniu
Dt 490 Rozliczenie kosztów 6 000,-
Ct 64-1 RMK bierne 6 000,-
2. Faktura w lutym
Dt 401 Zużycie materiałów i energii netto 6 500,-
Dt 220 Vat naliczony 23% 1 495,-
Ct Rozrachunki z dostawcami Razem 7 995,-
/Można przez rozliczenie zakupu/
3. Rozliczenie RMK bierne
Dt 64-1 RMB bierne 6 000,-
Ct 490 Rozliczenie kosztów 6 000,-
Kwota kosztów 500 zł w ogóle nie podlega księgowaniu na RMK bierne.
Z podanego przykładu kwota 6000 zł / Saldo kredytowe konta 64-1
będzie wykazane w Pasywach Bilansu w poz. B III.3d jako zobowiązania wobec dostawców. Inne rozliczenia międzyokresowe bierne mogą być wykazywane w pozycji B IV.2.
Ważne:
Rozliczenia międzyokresowe nigdy nie mogą być ze sobą kompensowane.
Tworzenie rozliczeń międzyokresowych zarówno czynnych jak i biernych ma wpływ również na kwotę podatku. Zetem zgodnie
- Z art.15 ust.4d updop i art.22 ust. 5c updof jeśli koszt w rachunkowości jest rozliczany w czasie , to także ten koszt powinien być rozliczany w czasie w podatku dochodowym. Jeśli koszty pośrednie związane z uzyskiwaniem przychodów, dotyczą kilku okresów sprawozdawczych, to należy je rozliczać w czasie
- Dzień na który zarachowano koszt w rachunkowości jest dniem poniesienia kosztów w podatku dochodowym - art.15 ust.4e updop i art22 ust.5d updof
- W art.15 ust.4e updop i 22 ust.5d updof można przeczytać że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów te koszty które zostały zarachowane jako rezerwy i rozliczenia międzyokresowe
- Jeśli koszt zarachowany jako RMB jest bezpośrednio związany z przychodem bieżącego roku, to należy go zarachować jako koszt bieżącego roku, mimo że został udokumentowany w następnym roku. Tak mówią artykuły:
15 ust.4b updop oraz 22 ust.5a updof.
Warunkiem jest jednak otrzymanie dokumentu przed dniem złożenia zeznania podatkowego.
Niezbędnym zatem staje się przeanalizowanie, czy rozliczenia bierne dotyczące kosztu pośredniego np. energii; dotyczą energii w biurze, czy też w wydziałach produkcyjnych, a produkty zostały sprzedane w roku poprzednim.
Więcej na ten temat dowiesz się na "Warsztatach z rachunkowości zaawansowanej".
Opracowanie: Zofia Jasak-Żółcik (wykładowca na kursach księgowości organizowanych przez CEDOZ)